اگر خیلی به مسائل زمینه برق علاقه دارید احتمالاً باید تابه‌حال نام ترانسفورماتور را شنیده باشید. یک ابزار کاملاً کاربردی که امروزه به کار انسان‌ها می‌آید تا بتوانند به‌راحتی برق خانگی را توزیع کرده و در اختیار شما عزیزان قرار دهند. ترانسفورماتور برای اولین بار در سال 1880 ساخته شد و تا به امروز انواع مختلفی از آن ساخته و به بازار عرضه شده است. اگر شما نیز می‌خواهید بفهمید ترانسفورماتور چیست و با انواع ترانسفورماتور آشنا شوید بهتر است که تا انتهای این مقاله با ما همراه باشید.
ترانسفورماتور چیست؟
در واقع ترانسفورماتور یک اجزا از سیستمی پیچیده‌تر است و از ترانسفورماتورها در سیستم‌های قدرت الکتریکی استفاده می‌شود. از این ترانسفورماتورها برای تغییر ولتاژ برق تولیدی استفاده می‌شود و کاربرد فراوانی در سیستم توزیع برق شهری مورداستفاده شما دارد.
در حال حاضر برقی که در نیروگاه‌ها تولید می‌شود قابل‌استفاده نیست؛ زیرا این برق ولتاژ بسیار بالایی داشته و می‌تواند به لوازم الکتریکی منزل شما آسیبی جدی وارد کند و آن‌ها را به‌کلی از کار بیاندازد. اما ترانسفورماتور می‌تواند ولتاژ نهایی را کاهش داده و به میزان بهینه برساند تا کاملاً با لوازم‌خانگی هم‌خوانی داشته باشد.
ترانسفورماتور یک دستگاه الکترومغناطیسی است و از این نیرو استفاده می‌کند. در حال حاضر می‌توان گفت که همه ترانسفورماتورها از یک قانون تبعیت می‌کنند و این شیوه ساخت آن‌ها است که موجب تولید انواع مختلف شده است. همه این دستگاه‌ها از قانون مارک فارادی پیروی می‌کنند.
حتی ترانسفورماتورها می‌توانند به‌عنوان یک وسیله اندازه‌گیری نیز کاربرد داشته باشند. در حال حاضر می‌توان از ترانسفورماتورها برای سنجش ولتاژ و جریان مدارها نیز استفاده کرد. البته منظور جریان‌ها و ولتاژهای عادی نیست و در مقیاس‌های بسیار بزرگ قابلیت استفاده دارند.
انواع ترانسفورماتور بر اساس جنس هسته
انواع ترانسفورماتور را می‌توان بر اساس جنس هسته طبقه‌بندی کرد. به‌طورکلی ترانسفورماتورها جنس هسته متفاوتی دارند. تولیدکنندگان برای ساختن هر ترانسفورماتور مجاز هستند از دو نوع هسته استفاده کنند. به همین دلیل ترانسفورماتورها به دو نوع هسته هوایی و هسته آهنی تقسیم‌بندی می‌شوند.
نوع اول ترانسفورماتور هسته هوایی است و این نوع ترانسفورماتور معمولاً هسته پلاستیکی دارد. در بیشتر موارد تولیدکنندگان از هیچ موادی برای هسته استفاده نمی‌کنند و به‌اصطلاح داخل ترانسفورماتور خالی است. سیم‌پیچی‌ها به‌دور یک شیءی فرضی پیچیده شده‌اند و هیچ هسته‌ای وجود نخواهد داشت.
نوع دوم نیز ترانسفورماتورهای هسته آهنی هستند. معمولاً برای ساخت این ترانسفورماتورها از مواد فرومغناطیسی استفاده می‌شود. این موضوع باعث می‌شود تا میزان بار مغناطیسی دستگاه افزایش پیدا کند. در حال حاضر آهن بهترین ماده فرومغناطیسی برای تولید شناخته می‌شود.
برای مشاهده انواع مقره و مقره جامپر در فروشگاه اسپادانا کلیک کنید.
انواع ترانسفورماتور بر اساس تبدیل ولتاژ
همان‌طور که گفتیم یکی از اصلی‌ترین کاربردهای ترانسفورماتور ایجاد تغییرات در قسمت ولتاژ است. به همین دلیل می‌توان بر اساس میزان تغییر ولتاژ نهایی نیز ترانسفورماتورها را دسته‌بندی کرد. به‌طورکلی ترانسفورماتورها به دو نوع افزاینده و کاهنده تقسیم‌بندی می‌شوند.
نوع اول ترانسفورماتور افزاینده است. معمولاً در این ترانسفورماتور دو سیم‌پیچ وجود دارد که همیشه سیم‌پیچ ثانویه ولتاژ بزرگ‌تری نسبت به اولیه دارد. این نوع ترانسفورماتور تغییری روی توان خروجی ایجاد نمی‌کند و تنها کاربرد آن افزایش میزان ولتاژ خروجی است.
نوع دوم ترانسفورماتور کاهنده است که همیشه سیم‌پیچ ثانویه ولتاژ پایین‌تری نسبت به اولیه دارد. این سیم‌پیچ نیز بدون تغییر در توان تنها ولتاژ را کاهش می‌دهد. از این نوع ترانسفورماتور در تمامی شارژرهای گوشی استفاده شده است و وجود آن بسیار ضروری است.
انواع ترانسفورماتور بر اساس کاربرد
انواع ترانسفورماتور را می‌توان بر اساس کاربرد نیز تقسیم‌بندی نمود. ترانسفورماتورها از نظر کاربرد به چهار نوع تقسیم‌بندی می‌شوند که به آن‌ها ترانسفورماتورهای قدرت، توزیع، ابزاردقیق و ایزولاسیون می‌گویند.
وظیفه اصلی ترانسفورماتورهای قدرت کاهش و افزایش میزان ولتاژ برق در نیروگاه‌های تولید است. ترانسفورماتورهای توزیع در مسیر توزیع برق نصب شده‌اند و در پخش برق کاربرد دارند. این ترانسفورماتورها نیز ولتاژ را به میزان قابل‌توجهی کاهش می‌دهند تا استاندارد با مصارف خانگی باشد.
ترانسفورماتورهای ایزولاسیون نیز کاربرد بسیار مهمی دارند. این نوع ترانسفورماتور با ایزوله کردن مدار برق از برق‌گرفتگی افراد جلوگیری می‌کند. در چنین ترانسفورماتورهایی معمولاً یک سر مدار به زمین متصل شده است؛ زیرا ولتاژ زمین صفر است و مدار را ناقص می‌کند.
همان‌طور که گفتیم می‌توان از ترانسفورماتورها برای سنجش میزان ولتاژ و جریان در مقیاس‌های بزرگ و زیاد استفاده نمود. برای سنجش از ترانسفورماتورهای ابزاردقیق استفاده می‌شود و نمی‌توان از دیگر مدل‌ها برای اندازه‌گیری استفاده نمود.
برای خرید کاور پوشینگ ترانسفورماتور با ما در تماس باشید.
انواع ترانسفورماتور بر اساس سیم‌پیچ
نوع سیم‌پیچی ترانسفورماتور می‌تواند تأثیر زیادی روی کاربرد و شیوه کارکرد آن داشته باشد. به‌طورکلی ترانسفورماتورها به دو شیوه مختلف سیم‌پیچی شده و به بازار عرضه می‌شوند. به همین دلیل می‌توان ترانسفورماتورها را به دو نوع دو سیم پیچه و اتو ترانسفورماتور تقسیم‌بندی کرد.
نوع اول ترانسفورماتور دو سیم‌پیچ است که هر فاز از دستگاه دو سیم‌پیچی متفاوت دارند. این سیم‌پیچ‌ها با هم هیچ ارتباط الکتریکی ندارند؛ اما ارتباط مغناطیسی آن‌ها بدون هیچ مشکلی برقرار است. سیم‌پیچ اولیه به خود منبع وصل شده و ولتاژ ثانویه نیز بار موردنظر را مورد تغذیه قرار می‌دهد.
ترانسفورماتور نوع دوم اتو ترانسفورماتور است که از سه نوع سیم‌پیچ ساخته شده است. دو عدد از این سیم‌پیچ‌ها به طور ثابت و یک جا بسته می‌شوند؛ اما سیم‌پیچ سوم را می‌توان تغییر داد. با تغییر درست سیم‌پیچ سوم می‌توان دستگاه را به دو نوع افزاینده و کاهنده تغییر داد.
انواع ترانسفورماتور بر اساس عایق
در ساخت ترانسفورماتورها از انواع عایق‌ها نیز استفاده می‌شود که استفاده از عایق درست می‌تواند کاربرد دستگاه را بسیار افزایش دهد. به‌طورکلی ترانسفورماتورها به دو نوع ترانسفورماتور خشک و روغنی تقسیم‌بندی می‌شوند.
از انواع ترانسفورماتور نوع خشک است که در این نوعT عایق هوا است. این نوع ترانسفورماتور از هیچ سیستم خنک‌کنندگی استفاده نمی‌کند و به همین دلیل بیشتر مواقع سطح آن دمای بالایی دارد. همین موضوع باعث می‌شود تا ترانسفورماتورهای خشک عمر کمتری داشته باشند.
نوع دوم نیز ترانسفورماتورهای روغنی هستند. در این نوع از روغن برای عایق‌سازی استفاده می‌شود که به طرز قابل‌توجهی موجب خنک‌شدن دستگاه می‌شود و همین موضوع دلیلی برای کارایی بیشتر این نوع دستگاه است. ازآنجایی‌که روغن قابل‌اشتعال است نباید از این نوع در محیط‌های داخلی استفاده نمود.
انواع ترانسفورماتور بر اساس تعداد فاز
ترانسفورماتورها را می‌توان از نظر فاز به دو نوع تک‌فاز و سه‌فاز تقسیم‌بندی کرد. به‌طورکلی نمونه‌های تک‌فاز از دو عدد سیم‌پیچ استفاده کرده است. در واقع ترانسفورماتورهایی که در شارژر تلفن و دیگر لوازم‌خانگی استفاده شده است از نوع تک‌فاز هستند.
نوع دوم ترانسفورماتور سه‌فاز است که به‌طورکلی از شش عدد سیم‌پیچ ساخته شده است. علاوه‌برآن به‌ازای هر عدد سیم‌پیچ دو عدد ترمینال نیز در آن وجود دارد. شما می‌توانید به‌جای استفاده از یک ترانسفورماتور سه‌فاز از سه عدد ترانسفورماتور تک‌فاز نیز استفاده نمایید.
انواع ترانسفورماتور بر اساس طراحی هسته
به‌طورکلی ترانسفورماتورها بر اساس طراحی هسته به دو نوع هسته‌ای و زرهی تقسیم‌بندی می‌شوند. نوع هسته‌ای از دو ساق تشکیل می‌شود که هر یک از این ساق‌ها برای خود سیم‌پیچی جدا دارند که کل ساق را می‌پوشاند. این نوع ترانسفورماتور به علت طراحی هسته‌اش تعمیر راحت‌تری دارد.
نوع دوم ترانسفورماتور زرهی است که از یک ساقه مرکزی تشکیل شده و دو سیم‌پیچ به‌دور آن پیچیده می‌شوند. ورقه این ترانسفورماتور معمولاً E یا I شکل بوده و ظاهری کاملاً مستطیلی دارد. در چنین ترانسفورماتورهایی بیشتر قسمت‌های هسته را سیم‌پیچ تشکیل داده است.
جمع‌بندی
در نهایت فهمیدیم که ترانسفورماتور چیست و با انواع ترانسفورماتور نیز آشنا شدیم. یک قطعه مهم و حیاطی که کاربرد فراوانی در زندگی امروزی ما دارد. این قطعه دلیلی است که شما می‌توانید یک برق بهینه در منزل خود داشته باشید و از آن برای روشن‌کردن وسایل منزل خود استفاده نمایید. شما از انواع این دستگاه به‌صورت روزانه بدون اینکه متوجه شوید استفاده می‌کنید.
